علت و درمان اگزما پوست دست

علت و درمان اگزما پوست دست

تماس مکرر پوست با آب و مواد شوینده بتدریج چربی پوست را کاهش می دهد

تماس مکرر پوست با آب و مواد شوینده بتدریج چربی پوست را کاهش می دهد

اگزمای دست در بیشتر مواقع، بیماری خانم های خانه دار است. این بیماری بر اثر تماس مکرر پوست دست با یک ماده شیمیایی به وجود می آید. مواد شیمیایی و آب به پوست آسیب می زنند؛ یعنی باعث می شود پوست، ظاهری نازیبا پیدا کند. برخی خانم ها هم خود درمانی می کنند که اغلب بی فایده است، اما چه ماده محرکی باعث خرابی پوست می شود و چگونه می توان بیماری را درمان کرد. برای یافتن راه حلی مناسب با دکتر مجتبی امیری، متخصص بیماری های پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه بقیه الله در این باره بیان داشت و گفت وگو کردیم.

واکنش پوست به عوامل بیرونی چگونه است؟

پوست؛ اولین سد دفاعی و لایه ای محافظ در بدن است و ویژگی های خاصی دارد که لایه های زیرین و ارگان های بدن را در برابر هجوم عوامل خارجی محافظت می کند. نکته مهم بعدی این که پوست همه ما ارگانی ایمونولوژیک است و جزوسامانه سیستمایمنی بدن محسوب می شود و در بسیاری از مواقع با ورود عامل خارجی به داخل بدن، واکنش شدیدی نشان خواهد داد. به این نوع واکنش ها درماتیت یا التهاب پوست می گوییم. اگزمای دست نیز نوعی واکنش غیرعادی و التهابی پوست است که بر اثر تکرار تماس پوست با یک ماده خارجی رخ می دهد.

چرا این نوع اگزما به اگزمای دست خانم ها مشهور است؛ مگر آقایان به این بیماری پوستی مبتلا نمی شوند؟

ممکن است در آقایان نیز دیده شود، ولی بیشتر بیماران خانم هستند و دلیلش استفاده زیاد از آب ومواد شوینده است.تماس مکرر پوست با آب و مواد شوینده بتدریج چربی پوست را کاهش می دهد.

چربی پوست چه نقشی ایفا می کند؟

به طور طبیعی در پوست همه انسان ها یک لایه چربی وجود دارد.این چربی دو نقش اساسی دارد؛ نقش اول حفظ رطوبت پوست و دوم جلوگیری از ورود عوامل خارجی به لایه های زیرین پوست است. با شست وشوی مکرر، چربی طبیعی از سطح پوست پاک می شود و پوست دچار خشکی و ترک خوردگی می شود و عوامل خارجی بدون وجود مانع وارد لایه های زیرین می شود؛ بنابراین عامل اصلی درماتیت یا اگزمای خانم های خانه دار دو عامل ذکرشده است.

اگزما به چه صورت نمایان می شود؟

اگزما به دو صورت خود را نشان می دهد؛ اگزمای آلرژِیک که بدن به مواد شیمیایی در تماس با پوست حساسیت نشان می دهد. دراگزمای آلرژیک ارتباطی بین مقدار ماده محرک یا مدت زمان تماس با پوست وجود ندارد و با مقدار اندکی تماس، واکنش و علائم شدیدی ایجاد می شود و اگزمای تحریکی که بـــراثــر تماس مکرر پوست با آب یا مواد شیمیایی پدید می آید. در این نوع اگزما اگر بتوانیم تماس را کمتر کنیم، بیماری خود به خود فــروکش می کند، اما باید درمان بسرعت شروع و آغاز شود.

اگزمای دست چه علامتی دارد؟

اگزما از نظر بالینی سه نشانه دارد؛ اگزمای حاد،اگزمای تحت حاد و اگزمای مزمن.

اگزمای حاد توام با خارش و قرمزی است و در پوست دست، دانه های آبکی تشکیل می شود. اگر درمان زود شروع و آغاز شود، فرد بهبود می یابد و اگر درمان نشود به اگزمای تحت حاد تبدیل می شود. در اگزمای تحت حاد قرمزی و ترشح از بین می رود، ولی خشکی پوست شدت می یابد ودر مراحل آخر یعنی اگزمای مزمن که بیماری پوستی تداوم می یابد پوست تیره، ضخیم و خارش دار می شود. در این مرحله، درمان دشوارتر و طولانی تر است.

شما اشاره کردید اگر شست وشوی خانم ها کمتر شود اگزما بتدریج بهبود می یابد، ولی شاید این کار برای یک خانم خانه دار عملی نباشد. به نظرتان راهکار چیست؟

مواد شوینده و پاک کننده، سفید کننده یا صابون های با خاصیت قلیایی بالا (سورفاکتانت) برای بیماران دچار اگزمای دست بشدت مضر است. در مرحله اول درمان این تماس باید قطع شود، یعنی لازم است خانم ها هنگام شست وشو با آب و مواد شوینده دست هایشان را به دستکش مجهز کنند، اما دستکش های لاتکسی که خانم ها در این موارد استفاده می کنند خود عامل حساسیت زاست. برای از میان بردن این حساسیت هنگام استفاده از دستکش لازم است دستکش دیگری از نوع کتان یا نخی از زیر آن پوشیده شود تا پوست با پودر لاتکس تماس پیدا نکند.

درمان طبی چگونه است؟

اصلی ترین درمان، همان پیشگیری است. فرد مبتلا حتما و صددرصد باید با پیدایش چنین علائمی به پزشک مراجعه کند تا اگزما کاملا درمان شود. داروهایی داده می شود تا از پیشرفت بیماری جلوگیری به عمل آید. درمان اگزمای مزمن دشوارتر است.

آیا کم شدن چربی در پوست را می توان با یک مرطوب کننده مناسب برطرف کرد؟

داروهایی که می دهیم درواقع برای برگرداندن پوست به حالت طبیعی و زیاد شدن چربی پوست دست است. فردی که اگزمای دست دارد باید حتما و صددرصد از کرم های نرم کننده، وازلین و گلیسیرین بعد از تماس دست با آب استفاده کند. استفاده از این چربی اضافی و مصنوعی شدت بیماری را کمتر می کند.

برخی خانم ها بسیاربا آب و مواد شوینده سر و کار داشته و هیچ علائمی هم ندارند. چرا این حالت در برخی خانم ها دیده می شود؟

مبتلایان کسانی هستند که معمولا زمینه درماتیت آتوپیک دارند و به صورت ژنتیکی دارای پوستی خشک هستند، ولی تقریبا تمام کسانی که تماس زیادی با مواد شوینده و آب دارند، حتما و صددرصد این بیماری را تجربه خواهند کرد. نمونه شایع آن را در بیماران وسواسی مشاهده می کنیم. بسیاری از افراد وسواسی که زمینه ژنتیکی ندارند به اگزمای دست مبتلا می شوند.

چه صابونی برای این گروه از بیماران توصیه می کنید؟

صابون باید ملایم، خنثی و پرچرب باشد، اما تعداد دفعات استفاده از این صابون ها هم باید با نظر پزشک باشد و نمی توان برای بهبود سریع تر هر لحظه دست ها را با این صابون ها شست. هر بیماری باید از کرم و صابونی را که توسط پزشک تجویز شده است، استفاده کند و دستور دارویی را هم رعایت نماید.

جهت اطلاع از آخرین تغییرات وب سایت نازترین در خبرنامه وبلاگ ثبت نام کنید:

نظرات شما عزیزان:

پنج شنبه 11 مهر 1392